Każdy przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma do wyboru kilka form opodatkowania. Posiadając własną firmę, możesz rozliczać się m.in. podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. I właśnie na opodatkowaniu ryczałtem się dziś skupimy. Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się, na czym polega ten sposób opodatkowania i jakie stawki ryczałtu obowiązują w 2022 roku.
Wybór formy opodatkowania zależy przede wszystkim od profilu Twojej działalności i wysokości przychodów. Przed podjęciem decyzji dotyczącej tego, w jaki sposób rozliczać podatek, warto przeliczyć wszystkie koszty i zyski oraz skonsultować się z księgowym, który pomoże Ci w podjęciu decyzji.
Na czym polega opodatkowanie ryczałtem?
Ryczałt jest podatkiem wyliczanym na podstawie osiągniętego przychodu, już po uwzględnieniu wszelkich ulg i odliczeń. Rozliczając się w ten sposób, w rozliczeniu nie uwzględniasz kosztów uzyskania przychodu tak, jak robi się to w przypadku rozliczania podatku na zasadach ogólnych. Wybór ryczałtu jako formy opodatkowania jest korzystny dla przedsiębiorców, którzy nie ponoszą wysokich kosztów związanych z prowadzeniem własnej firmy. Jeśli jednak tych wydatków masz więcej, warto się zastanowić, czy na pewno ryczałt jest podatkiem dla Ciebie.
Na przykład osoby zajmujące się prywatnym najmem nieruchomości do tej pory mogły wybierać formę opodatkowania, a od 2023 roku będzie na nich nałożony podatek zryczałtowany. To niekorzystne rozwiązanie dla wszystkich, którzy kupują stare mieszkania i je remontują – kosztów remontu nie będzie można odliczyć od przychodu.
Jeśli wybierzesz dla swojej działalności opodatkowanie ryczałtem, pamiętaj również, że tego podatku nie rozliczysz wspólnie z małżonkiem ani nie odliczysz od niego ulgi na dziecko dla samotnego rodzica. W dalszej części artykułu podpowiadamy, kto może skorzystać z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i jakie stawki ryczałtu obowiązują.
Na czym polega ewidencja przychodów?
Każdy podatnik, który prowadzi własną działalność gospodarczą oraz spółki podlegające opodatkowaniu ryczałtem mają obowiązek posiadania i przechowywania dowodów zakupów, muszą prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także co roku odrębnie prowadzić ewidencję przychodów.
Od kiedy należy zacząć prowadzić ewidencję? Obowiązek ten powstaje w momencie, w którym zaczynasz rozliczać swoje finanse podatkiem ryczałtowym od przychodów ewidencjonowanych. Z racji tego, że korzystając z tej formy opodatkowania, obliczasz tylko przychód, uznaje się ją za najprostszą formę księgowości. Prowadząc ewidencję przychodów w formie papierowej lub elektronicznej musisz pamiętać, aby zawrzeć w niej takie informacje jak:
- data wpisu,
- numer dowodu księgowego, na podstawie którego został dokonany wpis,
- data uzyskania przychodu,
- kwota przychodu z uwzględnieniem podatku.
Jeśli prowadzisz ewidencję w formie papierowej, możesz to robić najpóźniej do końca tego roku. Wraz z początkiem 2023 r. przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem będą mieli obowiązek prowadzenia ewidencji przy użyciu specjalnych programów komputerowych, za pomocą których ewidencja i wykaz będą przesyłane kwartalnie lub miesięcznie do urzędu skarbowego.
Ewidencja przychodów jest prowadzona odrębnie za każdy rok, a ewidencję wraz z dowodami (fakturami, paragonami itd.) musisz przechowywać w miejscu prowadzenia działalności lub w biurze rachunkowym. Pamiętaj, że jeśli wybrałeś opodatkowanie ryczałtem, a nie prowadzisz ewidencji, to Urząd Skarbowy samodzielnie oszacuje Twój przychód i opodatkuje go pięciokrotną stawką ryczałtu.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – dla kogo?
Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mogą wybrać następujące podmioty:
- osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą,
- przedsiębiorstwa w spadku,
- spółki cywilne z osobami fizycznymi jako jedynymi wspólnikami,
- spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku,
- spółki jawne z osobami fizycznymi jako jedynymi wspólnikami.
Mogą one skorzystać z opodatkowania ryczałtem pod warunkiem, że w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły limitu przychodów w wysokości 2 mln euro. Limit obliczany jest na podstawie średniego kursu ogłoszonego przez NBP pierwszego dnia roboczego października roku poprzedniego.
Kto nie może skorzystać z opodatkowania ryczałtem?
Nie wszystkie rodzaje działalności mają prawo do skorzystania z opodatkowania ryczałtem. Prawa do skorzystania z ryczałtu nie mają przedsiębiorcy, którzy dokonali reorganizacji prawnej swojego przedsiębiorstwa, a także ci, którzy świadczą usługi na rzecz byłego pracodawcy.
Opodatkowanie ryczałtem nie przysługuje podmiotom, które:
- w tym samym roku opłaciły podatek kartą podatkową,
- korzystają z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,
- osiągają przychody z prowadzenia apteki,
- osiągają przychody z kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
- osiągają przychody z handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
- wytwarzają wyroby, które są opodatkowane podatkiem akcyzowym (wyjątkiem jest jednak wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii).
Ale to nie koniec ograniczeń. Z opodatkowania ryczałtem nie skorzystasz w roku podatkowym, w którym podejmujesz działalność po zmianach takich jak m.in.:
- przejście z działalności wykonywanej samodzielnie na działalność wykonywaną z małżonkiem i na odwrót,
- przejście z działalności prowadzonej samodzielnie przez jednego małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka.
Jak wybrać opodatkowanie ryczałtem?
Jeśli spełniasz warunki uprawniające Cię do skorzystania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, musisz skierować do Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego do Twojego miejsca zamieszkania pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem. Można to zrobić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu uzyskania pierwszego przychodu w danym roku podatkowym lub do końca roku (pod warunkiem, że pierwszy przychód uzyskasz w grudniu).
Opodatkowanie ryczałtem możesz wybrać również, składając wniosek o aktualizację wpisu do CEIDG. Dokładnie takie same procedury obowiązują w sytuacji, w której chciałbyś zrezygnować z opłacania podatku ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Stawki ryczałtowe 2022
Do 28 lutego 2022 roku był obowiązek złożenia PIT-28, czyli PIT skierowanego do podatników, którzy rozliczają się właśnie w ramach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Przyjrzyjmy się więc temu, jakie stawki ryczałtu w rozliczeniu za 2021 r. obowiązują dla jakich obszarów działalności:
- 17% – przychody osiągane w zakresie wolnych zawodów,
- 15% – przychody ze świadczenia niektórych usług niematerialnych (np. hotele, wynajem samochodów osobowych),
- 12,5% – przychody z tytułu najmu lub innych umów o podobnym charakterze od nadwyżki ponad 100 000 zł,
- 10% – przychody osiągane w wyniku świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek,
- 8,5% – przychody z działalności usługowej (w tym gastronomicznej),
- 5,5% – przychody z działalności wytwórczej oraz robót budowlanych,
- 3% – przychody z działalności usługowej i gastronomicznej (z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów zawierających ponad 1,5% alkoholu),
- 2% – przychody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych przetworzonych w inny sposób niż przemysłowy.
Wraz z początkiem tego roku do owego wykazu stawek dodano również nowe stawki przychodów ewidencjonowanych:
- 12% – przychody osiągane poprzez świadczenie niektórych usług w zakresie IT,
- 15% – przychody osiągane w zakresie wolnych zawodów dla osób, które świadczą swoje usługi w ramach pomocy społecznej bez zakwaterowania,
- 8,5% (przychody do 100 000 zł) oraz 12,5% (powyżej 100 000 zł) – dla usług pomocy społecznej z zakwaterowaniem,
- 8,5% – przychody osiągane w zakresie wolnych zawodów przez osoby świadczące usługi edukacyjne,
- 3% – niektóre przychody osiągane z handlu oraz działalności rybackiej i gastronomicznej.
Jak widzisz, podatek ryczałtowy od przychodów ewidencjonowanych jest stosunkowo prostą formą rozliczania swoich finansów. Jednak zanim zdecydujesz się na skorzystanie z ryczałtu, upewnij się, że jest to dla Ciebie najkorzystniejsze rozwiązanie. Jeśli w dalszym ciągu nie wiesz jaką formę rozliczania wybrać, zapraszamy do kontaktu z naszym działem księgowości.
Zobacz również:
Czeka Cię remanent? Sprawdź, co powinieneś o nim wiedzieć.
Jak założyć własną firmę?