Podjąłeś decyzję o założeniu jednoosobowej działalności gospodarczej? Gratulujemy! Pierwszą i najważniejszą decyzję masz już za sobą. Pozwól, że teraz przeprowadzimy cię krok po kroku po procesie założenia twojej firmy, podpowiemy na co zwrócić uwagę nadając jej nazwę, jaki wskazać adres, jaką formę opodatkowania wybrać, jak prowadzić księgowość dla JDG. Ile trwa założenie jednoosobowej działalności gospodarczej? Z nami, nie więcej niż jeden dzień roboczy. Czas start!
Co to jest jednoosobowa działalność gospodarcza?
Działalność gospodarcza w myśl przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców to zorganizowana działalność zarobkowa, która wykonywana jest we własnym imieniu i w sposób ciągły. Jak pokazują statystyki, jednoosobowa działalność gospodarcza jest często wybieraną formą prowadzenia działalności, zwłaszcza przez osoby, które planują prowadzić niewielkie biznesy. Niestety te same dane wskazują, że blisko 25 proc. z nich po pierwszym roku zawiesza lub likwiduje działalność. Z czego to wynika? Wprawdzie założenie jednoosobowej działalności gospodarczej i jej prowadzenie nie wymaga dużych nakładów, jednak pociąga za sobą pewne ryzyko. Największym z nich wydaje się być ponoszenie odpowiedzialności za zobowiązania całym swoim majątkiem.
Zobacz również: Jednoosobowa działalność gospodarcza czy spółka z o.o.
Czy każdy może prowadzić działalność gospodarczą w Polsce?
Jeśli po przeanalizowaniu wad i zalet prowadzenia działalności w formie jednoosobowej, zdecydujesz się na założenie firmy w tej postaci, musisz zweryfikować czy możesz ją prowadzić w świetle przepisów prawa. Kto może prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce? Każdy, kto jest osobą pełnoletnią, a zatem ponosi odpowiedzialność za swoje działania i ma pełną zdolność do podejmowania decyzji. Co ważne, nie musisz być obywatelem Polski, bowiem obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą prowadzić działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele Polski. Jeżeli jesteś zaś obywatelem państwa spoza Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, możesz prowadzić działalność gospodarczą wtedy, gdy posiadasz tytuł pobytowy np. zezwolenie na pobyt stały lub czasowy.
Nierejestrowana działalność gospodarcza 2023
Zakładanie własnej działalności wiąże się z koniecznością podjęcia wielu decyzji. Kolejna to zdecydowanie i oszacowanie, czy rozpoczynana działalność musi zostać zarejestrowana, czy też nie. Czym jest nierejestrowana działalność gospodarcza? To działalność, która mimo spełnienia czterech warunków tj.:
- zorganizowania,
- charakteru zarobkowego,
- ciągłości prowadzenia,
- prowadzenia we własnym imieniu,
nie jest uznawana za działalność gospodarczą w świetle przepisów, bo osiąga zbyt niskie przychody i tym samym nie musisz rejestrować jej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Działalność nierejestrowana będzie to zatem drobna działalność, która przynosi ci zyski, ale niższe niż minimalne wynagrodzenie. O ile? Zgodnie z przepisami miesięczne przychody z twojej działalności nie mogą przekroczyć:
- do 30 czerwca 2023 roku – 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, które obowiązuje w danym roku, a zatem 50 proc. z 3490 zł brutto, czyli 1745 zł brutto,
- do 1 lipca 2023 roku – 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, które obowiązuje w danym roku, a zatem 75 proc. z 3600 zł brutto, czyli 2700 zł brutto.
Dodatkowym warunkiem, który musisz spełnić, aby prowadzić działalność nierejestrowaną jest nieprowadzenie w okresie ostatnich 60 miesięcy, czyli pięciu lat działalności gospodarczej.
Zobacz również: Nierejestrowana działalność gospodarcza – wady i zalety
Założenie działalności gospodarczej w 2023 roku krok po kroku
Jeżeli prowadzona przez ciebie działalność wymaga zarejestrowania, musisz dopełnić formalności i złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wniosek możesz złożyć:
- osobiście podczas wizyty w urzędzie,
- listem polecony,
- elektronicznie, za pośrednictwem strony biznes.gov.pl.
Co musisz przygotować i o czym zdecydować na etapie rejestracji?
- Nazwa firmy
Pamiętaj, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej nazwa firmy musi zawierać imię i nazwisko założyciela. Co więcej, zwróć uwagę, żeby dane te podać w mianowniku. O tym, czy we wniosku wpiszesz swoje drugie imię czy nie, decydujesz jednak samodzielnie.
Do imienia i nazwiska w nazwie firmy możesz dodać np. opis działań, które zamierzasz podejmować lub jakąkolwiek inną, wymyśloną przez ciebie nazwę. Ustawodawca daje ci tu dużą swobodę. Pamiętaj jedynie, że w CEIDG będziesz widnieć tylko pod jednym wpisem, warto więc starannie przemyśleć co znajdzie się w nazwie twojej firmy.
- Adres firmy
Jednoosobową działalność gospodarczą możesz prowadzić w jednym lub w kilku miejscach. Masz także prawo do tego, aby prowadzić ją bez stałego adresu. We wniosku o wpis do CEIDG musisz jednak wskazać adres do doręczeń, czyli miejsce, w którym korespondencja kierowana do twojej działalności będzie odbierana.
Pamiętaj, że musisz posiadać tytuł prawny do każdej nieruchomości, którą zgłaszasz do CEIDG. Może być to zarówno prawo własności, prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także dzierżawa, najem, czy użyczenie. Co więcej, prawo takie musisz potwierdzić stosownym dokumentem tj. umową, wypisem z księgi wieczystej, aktem własności czy decyzją administracyjną, którego nie masz wprawdzie obowiązku załączać do wniosku, ale możesz zostać o niego poproszony.
O wirtualnym adresie
- Kod PKD
Rejestrując jednoosobową działalność gospodarczą musisz przypisać ją do określonego kodu w PKD, czyli Polskiej Klasyfikacji Działalności. Jak wybrać kod PKD? Należy wyszukać go np. w wyszukiwarce kodów dostępnej na stronie biznes.gov.pl i wybrać ten, który najbardziej odpowiada zakresowi prowadzonej przez ciebie działalności. Pamiętaj, że poza kodem głównym, czyli tym, który odpowiada działalności przynoszącej ci największe dochody, możesz wybrać też kody dodatkowe.
- Forma opodatkowania
Decydując się na rozpoczęcie jednoosobowej działalności gospodarczej, stajesz się podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2023 roku masz do wyboru trzy formy opodatkowania swojej działalności tj.:
- opodatkowanie na zasadach ogólnych, czyli wg tzw. skali podatkowej – stawka podatkowa wynosi 12 proc. i 32 proc.;
- opodatkowanie stawką liniową – stawka podatkowa wynosi 19 proc.;
- opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Należy przy tym pamiętać, że wybór opodatkowania ryczałtem nie będzie możliwy w każdym wypadku. Ta forma opodatkowania została bowiem przewidziana dla określonych rodzajów działalności gospodarczej.
- Forma prowadzenia księgowości
Musisz zdecydować także w jakiej formie będziesz prowadzić swoją księgowość. Wybierać możesz pomiędzy księgowością uproszczoną a księgowością pełną. Pamiętaj także, że prowadząc jednoosobową działalność możesz korzystać z rachunku bankowego firmowego lub prywatnego, przy czym w takim wypadku musisz być jego jedynym posiadaczem. Jeżeli jednak jesteś podatnikiem VAT lub dokonujesz transakcji z zastosowaniem tzw. mechanizmu podzielonej płatności, musisz posiadać rachunek bankowy firmowy.
Dlaczego posiadanie rachunku bankowego jest tak istotne? Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami nie w każdym wypadku możesz dokonywać bowiem płatności gotówkowych. Nie jest to możliwe jeżeli:
- druga strona transakcji to przedsiębiorca,
- jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 tys. zł.
O księgowości online z wirtualnym biurem
JDG a NIP i REGON
Jeżeli przejdziesz wszystkie kroki rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej, musisz dopełnić jeszcze dwóch ważnych formalności tj. uzyskać numer NIP i REGON.
Czym jest NIP? To Numer Identyfikacji Podatkowej, który służy do identyfikacji podatnika przez organy skarbowe. Jeżeli przed założeniem jednoosobowej działalności gospodarczej miałeś już wcześniej nadany numer NIP, nie ulega on zmianie i w zasadzie nie musisz nic robić. Jeśli jednak numeru takiego nie posiadałeś przed rejestracją działalności, zostanie ci on nadany po jej dokonaniu.
Numer REGON to numer identyfikacyjny firmy, który wykorzystywany jest m.in. w celach statystycznych przez GUS, a także służy do kontaktów z ZUSem lub urzędem skarbowym. Wniosek o jego nadanie jest automatycznie przekazywany do GUS podczas rejestracji działalności, a zatem zostanie ci on przydzielony po jej dokonaniu.
JDG a VAT
VAT, czyli podatek pobierany przy obrocie towarami i usługami doliczany jest do każdej transakcji. Jeśli zdecydowałeś się prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą, powinieneś też co do zasady zarejestrować się do VAT. Ustawodawca przewidział jednak wyjątek. Nie musisz dokonywać rejestracji jako płatnik VAT jeżeli:
- twoja sprzedaż nie przekroczy określonego limitu tj. 200 tys. zł rocznie,
- sprzedajesz towary i usługi, które są zwolnione z podatku VAT.
Jak zgłosić działalność do VAT? Musisz w tym celu wypełnić formularz VAT-R i co najważniejsze zrobić to najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub usług objętych podatkiem.
Jednoosobowa działalność gospodarcza a ZUS
Pamiętaj, że rozpoczynając prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej zobowiązany jesteś do opłacania składek ZUS, a w tym składki na:
- ubezpieczenia społeczne,
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy,
- ubezpieczenie zdrowotne.
Jak zgłosić działalność do ZUS? Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami rejestracja w CEIDG jest traktowana jako wniosek o rejestrację płatnika do ZUS. W ciągu siedmiu dni od daty rozpoczęcia działalności musisz ponadto wypełnić druk ZUS ZUA, aby zgłosić się do stosownych ubezpieczeń.
Wirtualne biuro a JDG
Chcesz zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą, ale zastanawiasz się jaki adres do korespondencji wskazać w formularzu? Pamiętaj, że może być to adres dowolny – musisz jedynie posiadać do niego tytuł prawny. Co więcej, coraz częściej osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą odchodzą od wskazywania adresu zamieszkania jako adresu do korespondencji, co było powszechną praktyką jeszcze kilka lat temu. Coraz większą popularnością cieszą się zaś wirtualne biura i wirtualne adresy, które na dobre wpisały się w naszą rzeczywistość.
Co daje rejestracja jednoosobowej działalności pod wirtualnym adresem? Z jednej strony jest to wyraźne oddzielenie życia prywatnego od zawodowego – musisz bowiem pamiętać, że ewidencja CEIDG ma charakter publiczny – z drugiej zaś to podniesienie prestiżu twojej firmy. Adres w centrum Warszawy, który umieścisz na stronie internetowej lub wizytówce z pewnością zwróci uwagę twoich klientów.
Niewątpliwym atutem wirtualnego biura i adresu jest także kompleksowa obsługa korespondencji, dzięki czemu listy i paczki wysyłane od twojej firmy zawsze do ciebie trafią. Szczegółowy zakres współpracy możesz ustalić indywidualnie i poszerzyć go o najbardziej optymalne dla ciebie rozwiązania np. przechowywanie paczek.
Warto także zaznaczyć, że niektóre wirtualne biura – w tym nasze wirtualne biuro przy ulicy Złotej 75A w Warszawie – oferują dodatkowe usługi w postaci prowadzenia księgowości online twojej firmy.