Wraz z końcem roku przedsiębiorcy, którzy prowadzą książkę przychodów i rozchodów zobowiązani są do przeprowadzenia remanentu. Ma on na celu zweryfikowanie realnej wartości stanu magazynowego firmy, dzięki czemu przedsiębiorca jest w stanie ustalić kwotę faktycznego dochodu w zeznaniu rocznym. W jaki sposób zatem poprawnie wykonać remanent? Co należy, a czego nie należy w nim wykazywać? W poniższym artykule postaramy się rozwiać najczęściej pojawiające się wątpliwości.
Czym jest remanent?
Remanent określany jest również jako spis z natury albo inwentaryzacja. W trakcie remanentu spisywany jest rzeczywisty stan magazynowy, czyli ilość towarów posiadanych przez firmę, które na dzień spisu nie zostały sprzedane. Następnie zestawienie porównuje się ze stanem widocznym w dokumentach księgowych, które potwierdzają nabycie danego produktu. Inwentaryzacja ma na celu ustalenie rzeczywistego dochodu, jaki osiągnął przedsiębiorca i powinna być przeprowadzana zarówno na początku roku podatkowego, jak i na jego zakończenie.
Jeżeli remanent zostanie przeprowadzony w dniu 31 grudnia, to jego suma jednocześnie kończy rok podatkowy i otwiera nowy poprzez przepisanie jego wartości do pierwszej pozycji w KPiR na nowy rok. Tym samym nie trzeba przeprowadzać inwentaryzacji na dzień 1 stycznia.
To ważne: Od 2019 roku podatnicy rozliczający się na zasadach ryczałtu są zwolnieni z obowiązku przeprowadzania remanentu końcowego.
Co zawiera remanent?
Zakres remanentu określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie KPiR. Spis powinien zawierać informacje o:
- towarach handlowych,
- materiałach (surowcach) podstawowych i pomocniczych,
- półwyrobach,
- produkcjach w toku,
- wyrobach gotowych,
- brakach i odpadach.
Z powyższego rozporządzenia wynika również, że remanent powinien zostać sporządzony w sposób staranny i trwały oraz zakończony i zaopatrzony w podpisy osób uczestniczących w spisie. Ponadto przygotowana inwentaryzacja powinna zawierać co najmniej:
- datę sporządzenia spisu,
- imię i nazwisko przedsiębiorcy bądź nazwę firmy,
- numer kolejny pozycji arkusza inwentaryzacji,
- szczegółowe określenie towaru i innych składników wymienionych w § 27 rozporządzenia,
- jednostkę miary,
- ilość materiałów i towarów potwierdzoną podczas inwentaryzacji,
- cenę jednostkową w złotych i groszach,
- wartość wynikającą z pomnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,
- sumaryczną wartość remanentu,
- klauzulę „Spis zakończono na pozycji…”,
- podpisy osób sporządzających inwentaryzację i uczestniczących w inwentaryzacji,
- podpis właściciela firmy (współwłaścicieli)
To ważne: Ze względu na to, że remanent ma zostać przeprowadzony w sposób “staranny i trwały”, wszelkie ewentualne błędy i korekty należy wprowadzać w sposób jednoznaczny i wyraźny. Wszelkie przekreślenia muszą być opatrzone parafką.
Czego w remanencie nie wskazywać?
W remanencie końcowym nie powinno się wykazywać produktów, które zostały zakupione w związku z potrzebami samego przedsiębiorstwa. Tym samym spis z natury nie powinien zawierać informacji o:
- środkach trwałych,
- zakupionym wyposażeniu,
- wydatkach na media.
W jaki sposób wycenić remanent?
Podatnik, który rozlicza się na podstawie KPiR powinien dokonać wyceny spisu z natury najpóźniej w terminie 14 dni od zakończenia procesu. Wszelkie pozycje wycenia się zgodnie z następującymi wartościami:
- towary handlowe i materiały – zgodnie z ceną ich zakupu lub nabycia lub według cen rynkowych z dnia sporządzania wpisu, w przypadku, gdy są one niższe od cen zakupu lub nabycia.
- towary których produkcja nie została zakończona – według kosztów wytworzenia, które nie mogą być niższe niż koszty materiałów zużytych do niezakończonej produkcji,
- wyroby gotowe, półwyroby oraz braki – według kosztów ich wytworzenia,
- odpady – zgodnie z wartością wynikającą z oszacowania uwzględniającego ich ewentualną przydatność do dalszego użycia,
- produkcja zwierzęca – według cen rynkowych z dnia sporządzenia remanentu.
To ważne: Czynni podatnicy VAT wyceniają towary według cen netto tylko gdy przysługiwało im prawo odliczenia podatku VAT. W pozostałych przypadkach wycena powinna zostać dokonana zgodnie z wartością brutto.
Wpis do KPiR
Na koniec roku wartość remanentu musi zostać ujęta w KPiR jako wyszczególnione rodzaje towarów bądź materiałów, albo w jednej pozycji, jako suma całości. Warto pamiętać o tym, że remanent powinien być ujęty w KPiR dwukrotnie – jako ostatnia pozycja kończącego się roku oraz jako pierwsza pozycja następnego roku.
To ważne: Fakt, że działalność nie jest związana ze sprzedażą towarów, nie zwalnia z obowiązku dokonania wpisu do KPiR. W takiej sytuacji jednak wartość spisu wynosi 0 zł i taką kwotę należy wskazać w KPiR.
Dlaczego remanent jest ważny?
Wartość remanentu brana jest pod uwagę w rozliczeniu rocznym. W przypadku, gdy wartość spisu na koniec roku jest niższa niż na początku – koszty uzyskania przychodu zostaną powiększone o tę różnicę. W przeciwnym wypadku ta różnica powiększy podatek dochodowy.
Zobacz również:
Faktura VAT a faktura uproszczona
Sprawozdanie z działalności jednostki – czego dotyczy i kto powinien je składać