Restrukturyzacja to zespół czynności, które podejmuje się w celu uniknięcia ogłoszenia upadłości. Jeśli zatem twoja firma popadła w kłopoty finansowe i od dłuższego czasu ma trudności ze spłatą swoich zobowiązań, ale nadal pozostaje wypłacalna – możesz wszcząć postępowanie restrukturyzacyjne. Na czym ono polega? W jakim trybie je przeprowadzić? Wobec kogo może być prowadzone? Oto praktyczny poradnik na temat restrukturyzacji.
Pojęcie i cele restrukturyzacji
Pojęcie restrukturyzacji definiowane jest w literaturze na wiele sposobów m.in. jako ogół zmian w aktywach, pasywach lub organizacji przedsiębiorstwa. Ustawodawca, regulując zasady rządzące postępowaniem restrukturyzacyjnym wobec przedsiębiorców, zdefiniował ją zaś poprzez wskazanie celu. Zgodnie z przepisami celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika.
Jeśli zatem twoja firma popadnie w finansowe kłopoty, możesz na drodze zawarcia układu z wierzycielami lub przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, zrestrukturyzować ją i dalej prowadzić działalność.
Zdolność restrukturyzacyjna, czyli kto może zostać objęty restrukturyzacją
Kto może zostać objęty restrukturyzacją? Zgodnie z przepisami postępowanie restrukturyzacyjne może zostać przeprowadzone, wyłącznie wtedy, jeżeli jesteś:
- przedsiębiorcą w rozumieniu kodeksu cywilnego, a zatem osobą fizyczną, prawną lub jednostką organizacyjną, której ustawa przyznała zdolność prawną, prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową,
- spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółką akcyjną i spółką akcyjną nieprowadzącą działalności gospodarczej,
- wspólnikiem osobowej spółki handlowej, który ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem,
- wspólnikiem spółki partnerskiej.
Kiedy i jak wszcząć postępowanie restrukturyzacyjne?
Postępowanie restrukturyzacyjne co do zasady wszczynane jest na wniosek dłużnika. Co istotne, dłużnik musi być niewypłacalny lub zagrożony niewypłacalnością. Co to oznacza?
Dłużnikiem niewypłacalnym jest ten, kto utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Jak długo musi trwać ta sytuacja? Zgodnie z prawem upadłościowym, domniemywa się, że dłużnik stracił zdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w ich wykonywaniu przekracza trzy miesiące. Jeżeli jednak dłużnik jest osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, z niewypłacalnością mamy do czynienia także wtedy, gdy jego zobowiązania przekraczają wartość majątku i stan taki utrzymuje się ponad 24 miesiące.
Jeżeli zaś twoja sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie możesz stać się niewypłacalny – wówczas, w świetle prawa, jesteś dłużnikiem zagrożonym niewypłacalnością.
Stałeś się dłużnikiem niewypłacalnym lub grozi ci niewypłacalność? Mimo że ustawodawca nie określa terminu, powinieneś jak najszybciej złożyć do sądu restrukturyzacyjnego, czyli sądu rejonowego właściwego dla głównego ośrodka twojej podstawowej działalności, wniosek restrukturyzacyjny. Pamiętaj, że zobowiązany jesteś do złożenia go w formie elektronicznej za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych.
Pamiętaj, że jeżeli skutkiem postępowania restrukturyzacyjnego byłoby jednak pokrzywdzenie twoich wierzycieli, sąd odmówi jego otwarcia.
Rodzaje postępowania restrukturyzacyjnego
Decydując się na postępowanie restrukturyzacyjne, masz do wyboru kilka jego rodzajów – każdy z nich może być prowadzony przy spełnieniu nieco innych warunków, dając przy tym inne możliwości na prowadzenie działań. Wyróżnia się:
- postępowanie o zatwierdzeniu układu,
- przyspieszone postępowanie układowe,
- postępowanie układowe,
- postępowanie sanacyjne.
Postępowanie o zatwierdzeniu układu może być prowadzone tylko wtedy, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15 proc. wierzytelności uprawniających do niego. Ten rodzaj postępowania umożliwia zawarcie układu z wierzycielami w wyniku samodzielnego – zatem bez udziału sądu – zbierania ich głosów.
Przyspieszone postępowanie układowe może być zaś prowadzone przy spełnieniu tych samych warunków, dotyczących sumy wierzytelności spornych, jednak daje on możliwość zawarcia układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie.
Jeśli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15 proc. wierzytelności uprawniających do niego, wówczas prowadzić można postępowanie układowe. Umożliwia ono zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności.
Postępowanie sanacyjne daje zaś dłużnikowi możliwość przeprowadzenie działań sanacyjnych – czyli czynności prawnych i faktycznych, zmierzających do poprawy sytuacji ekonomicznej i mających na celu przywrócenie mu zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją – oraz sporządzenie i zatwierdzenie spisu wierzytelności.
Dostrzegasz coraz większe trudności w spłacie swoich zobowiązań? Zastanawiasz się, czy postępowanie restrukturyzacyjne to rozwiązanie dla ciebie? Skontaktuj się z naszymi doświadczonymi specjalistami. Wspólnie znajdziemy optymalne wyjście z sytuacji.
Zobacz również:
Czym jest spółka z o.o. w likwidacji?
Leasing zwrotny – co to jest i jak działa?