Ochrona prawna marki to dziedzina, która owiana jest wieloma mitami. Niektórzy twierdzą, że sama rejestracja firmy w KRS lub CEIDG, stanowi wystarczającą podstawę do zabezpieczenia własności intelektualnej danej firmy. Natomiast równie popularne twierdzenie głosi, że o ile nazwa lub logo przedsiębiorstwa nie są identyczne, to niewielkie zbieżności nie stanowią zagrożenia w świetle polskich przepisów prawnych. Niestety wobec tak wielu sprzecznych koncepcji dotyczących ochrony marki, niewielu właścicieli firm decyduje się na rejestrację znaków towarowych. Warto zatem dowiedzieć się, dlaczego rejestracja znaku, jako podwyższona forma ochrony logo lub nazwy firmy, jest tak istotna.
Czym jest znak towarowy?
Znakiem towarowym może być określane dowolne oznaczenie, które umożliwia odróżnienie usług lub towarów jednej firmy, od towarów produkowanych przez inne przedsiębiorstwa. Głównym wymogiem jest możliwość przedstawienia go w rejestrze znaków towarowych, w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i precyzyjnego przedmiotu udzielonej ochrony.
Niegdyś, aby dane oznaczenie mogło zostać zakwalifikowane do kategorii znaku towarowego, musiało spełniać warunek graficznego przedstawienia znaku. Jednak nowa definicja, która została wprowadzona pod wpływem prawa unijnego z 2019 roku, zniosła dotychczasowy obowiązek.
Najpowszechniejszą formą występowania znaków towarowych jest:
- forma słowna – np. wyraz, nazwa, slogan reklamowy, zbitki literowe;
- forma słowno-graficzna – logo, ornament, rysunek z elementami słownymi;
- forma przestrzenna – określana przez kształt towaru lub jego opakowania;
- forma graficzna – logo, symbol, rysunek, emblemat, ornament, a nawet zestawienia kolorystyczne.
Rejestracja znaku towarowego – jak przebiega procedura?
Rejestracja znaku towarowego rozpoczyna się w momencie złożenia wniosku do Urzędu Patentowego przez osobę uprawnioną do znaku. Wniosek o dokonanie rejestracji może być złożony zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. Jednym z najważniejszych elementów, jakie powinno obejmować zgłoszenie, jest oznaczenie znaku towarowego oraz wskazanie towarów lub usług, którym jest on dedykowany.
Oznaczenia znaku towarowego można dokonać poprzez załączenie do wniosku zdjęcia lub szkicu, a także opisu zawierającego wskazanie użytej czcionki, technik graficznych czy zastosowanej kolorystyki. Oznaczenie obejmuje także skategoryzowanie rodzaju znaku – np. słowny, słowno-graficzny itp.
Po złożeniu przez właściciela znaku wniosku rejestracyjnego, Urząd Patentowy weryfikuje zgłoszenie pod względem poprawności formalnej. Jeśli nie będzie w tym zakresie żadnych przeciwwskazań, Urząd Patentowy publikuje ogłoszenie w Biuletynie Urzędu Patentowego. Zamieszczenie takiego ogłoszenia przez Urząd, jest równoznaczne z możliwością wniesienia sprzeciwu odnośnie rejestracji danego znaku towarowego. Sprzeciw może zostać zgłoszony w ciągu 3 miesięcy od daty publikacji ogłoszenia. Może tego dokonać każda osoba, która uważa, iż ma wcześniejsze uprawnienia do danego znaku. Zgłoszenie sprzeciwu podlega opłacie w wysokości 600 zł.
W sytuacji, gdy sprzeciw zostanie wniesiony, Urząd Patentowy zawiadamia o tym wnioskodawcę, dając mu możliwość zanegowania tego podania. Jeżeli w ocenie urzędników sprzeciw okaże się uzasadniony, dokonywana jest anulacja rejestracji znaku towarowego. Natomiast w przypadku oddalenia sprzeciwu lub jego całkowitego braku, Urząd Patentowy przyznaje prawa ochronne na wskazany przez wnioskodawcę znak towarowy na 10 lat. Cały proces rejestracji może potrwać ok. 6 miesięcy.
Dlaczego warto zarejestrować znak towarowy?
Głównym i najważniejszym celem rejestracji znaku towarowego, jest uzyskanie przez przedsiębiorcę wyłącznego prawa do jego własności. W konsekwencji, właściciel nabywa legalne prawo do używania znaku w celach zarobkowych oraz bezpiecznego i trwałego budowania własnej marki w oparciu o ten emblemat. Ponadto zarejestrowany znak towarowy stanowi element składowy majątku firmy, gdyż właściciel może go licencjonować lub sprzedawać, a także umieszczać go na produktach w celach reklamowych. Do pozostałych zalet rejestracji znaku towarowego należy m.in.:
- Skuteczne przeciwdziałanie plagiatowi oraz nieuczciwej konkurencji – posiadając prawa do znaku towarowego, wynikające z jego rejestracji w Urzędzie Patentowym, z łatwością można złożyć formalną skargę w przypadku podejrzenia plagiatu. W przypadku portali internetowych lub mediów społecznościowych, efekt takiego działania zazwyczaj jest natychmiastowy – naruszycielowi zostaje zablokowana np. możliwość sprzedaży. Niezwykle często takie efekty można osiągnąć bez składania pozwu sądowego, którego rozpatrywanie jest długotrwałym procesem.
- Liczne korzyści marketingowe – właścicielowi zarejestrowanego znaku towarowego przysługuje legalne prawo do umieszczenia obok niego symbolu „R” w kółku. Jest to skrót oznaczający słowo „registered” (z ang. zarejestrowany). Ten emblemat informuje, że dane logo bądź nazwa, korzysta z ochrony w Urzędzie Patentowym. Dla konsumentów symbol „R” utożsamiany jest najczęściej z oryginalnością. Z tego powodu eksponowanie tego oznaczenia jest skutecznym zabiegiem marketingowym, uwiarygadniającym markę w oczach potencjalnych klientów.
- 100% ochrona prawna w przypadku sporów sądowych – często zdarza się, że na rynku działają przedsiębiorcy z tej samej branży, którzy legitymują swoje firmy bardzo podobnymi nazwami lub znakami graficznymi. W takich sytuacjach niezwykle łatwo, aby doszło do sporu sądowego. W przypadku, gdy firma posiada zarejestrowany wcześniej znak towarowy, bardzo łatwo jest wykazać to w procesie sądowym, a nawet już na etapie przedprocesowym.
Zobacz również:
Progi podatkowe w 2023 roku.
Czy lokalizacja firmy ma znaczenie?