Jak zarejestrować się w ZUS? Kogo i jak zgłosić do ubezpieczenia?

Poradnik przedsiębiorcy Biznes Hub

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą w Polsce zobowiązani są do opłacania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym konieczne jest zarejestrowanie się jako płatnik, a także zgłoszenie do ubezpieczenia. Czym różni się rejestracja od zgłoszenia do ZUS? Kogo może zgłosić do ZUS przedsiębiorca? Czym jest ulga na start? Sprawdź.

Przedsiębiorca a ZUS

Przedsiębiorca w relacjach z ZUS może występować w dwóch rolach tj.:

  • jako płatnik składek, czyli podmiot opłacający składki na swoje ubezpieczenie lub ubezpieczenie pracowników,
  • jako ubezpieczony, czyli podmiot objęty ubezpieczeniem społecznym. 

Aby stać się płatnikiem składek należy zarejestrować się w ZUS, zaś aby stać się ubezpieczonym należy się do ubezpieczenia zgłosić lub zostać do niego zgłoszonym. Należy zatem podkreślić, że zarejestrowanie i zgłoszenie do ubezpieczeń to dwie różne procedury.

Jak zarejestrować płatnika w ZUS?

Jeśli dokonujesz wpisu do CEIDG, to ZUS zarejestruje cię jako płatnika składek na podstawie składanego wniosku. Twoje dane zostaną bowiem przekazane do ZUS automatycznie przez rejestr i to ZUS przygotuje za ciebie druk:

  • ZUS ZFA tj. zgłoszenie ciebie jako płatnika,
  • ZUS ZBA tj. informację o numerach rachunków bankowych, które posiadasz jako płatnik,
  • ZUS ZAA tj. informację o adresach prowadzonej przez ciebie działalności gospodarczej

Jeżeli jednak prowadzisz spółkę cywilną i zamierzasz zatrudniać pracowników, wówczas płatnikiem składek będzie ta spółka, a zatem musisz dokonać jej rejestracji. W tym celu wypełniasz druk:

  • ZUS ZPA tj. zgłoszenie płatnika składek – osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej,
  • ZUS ZBA tj. informację o numerach rachunków bankowych – jeżeli spółka posiada taki rachunek,
  • ZUS ZAA tj. informację o adresach prowadzenia działalności gospodarczej przez płatnika. 

Jeśli zaś płatnikiem ZUS ma zostać spółka prawa handlowego, to do rejestracji spółki jako płatnika dochodzi automatycznie na podstawie danych zawartych we wniosku o wpis do KRS oraz przekazanych do urzędu skarbowego.

Jak zgłosić przedsiębiorcę do ubezpieczeń ZUS?

Zgłoszenia do ZUS ubezpieczonego można dokonać:

  • przez Internet,
  • osobiście,
  • pocztą. 

Jak to zrobić? Jeśli jesteś przedsiębiorcą, który dokonywał rejestracji działalności w CEIDG, najprostszym rozwiązaniem jest dołączenie stosownych formularzy do wniosku o wpis. Jeżeli jednak tego nie zrobiłeś, zobowiązany jesteś do złożenia stosownych formularzy w ciągu siedmiu dni od daty rozpoczęcia działalności. Pamiętaj, że zobowiązany jesteś do zgłoszenia się od ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, wypadkowego i zdrowotnego obowiązkowo, zaś do ubezpieczenia chorobowego – dobrowolnie. W tym celu wypełnij druk:

  • ZUS ZUA – gdy zgłaszasz się do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego,
  • ZUS ZZA – gdy zgłaszasz się tylko do ubezpieczenia zdrowotnego, co możliwe jest w przypadku skorzystania z tzw. ulgi na start.

Jeżeli jesteś wspólnikiem spółki cywilnej, wówczas samodzielnie przygotowujesz i przekazujesz stosowne dokumenty do ZUS, w których zgłaszasz siebie do opłacania określonych składek. Jeśli jesteś zaś wspólnikiem spółki kapitałowej pamiętaj, że w przypadku wieloosobowej spółki z o.o., wieloosobowej spółki akcyjnej oraz spółki komandytowo-akcyjnej nie masz obowiązku ubezpieczenia. Tym samym nie musisz zgłaszać się do ubezpieczeń. 

Jako wspólnik spółki komandytowej, jawnej i partnerskiej obowiązek opłacania składek posiadasz, co więcej – sam jesteś płatnikiem składek. Musisz zatem zgłosić siebie do ubezpieczenia, przekazując do ZUS druk:

  • ZUS ZFA tj. zgłoszenie siebie jako płatnika,
  • ZUS ZUA tj. zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego,
  • ZUS ZZA tj. zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego. 

Kogo może zgłosić do ZUS przedsiębiorca?

Przedsiębiorca, który jest płatnikiem ZUS do ubezpieczenia poza sobą do ubezpieczenia zgłasza ponadto:

  • pracowników,
  • osoby wykonujące pracę nakładczą,
  • zleceniobiorców, chyba, że jest to uczeń i nie ukończył 26 lat,
  • osoby współpracujące, czyli członków rodziny, jeżeli żyją oni przedsiębiorcą we wspólnym gospodarstwie domowym i  pomagają w prowadzeniu działalności.

Jak wygląda zgłoszenie pracowników i współpracowników? W ciągu siedmiu dni od dnia rozpoczęcia pracy lub współpracy np. w oparciu o umowę zlecenia przez daną osobę należy złożyć do ZUS stosowny druk tj.:

  • ZUS ZUA – gdy zgłaszany pracownik lub współpracownik podlega pełnym ubezpieczeniom,
  • ZUS ZZA – gdy zgłaszany pracownik lub współpracownik podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

A jak zgłosić do ZUS członka rodziny? Przede wszystkim należy podkreślić, ze członka rodziny możesz zgłosić jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego i co ważne – nie ponosisz z tego tytułu żadnych dodatkowych kosztów. Zgłoszenia takiego dokonujesz na druku ZUS ZCNA. Ustawodawca określił także kim jest członek rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego. Jest to:

  • dziecko własne, 
  • dziecko małżonka,
  • dziecko przysposobione,
  • wnuk, 
  • dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, 
  • dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka,
  • dziecko do ukończenia 18. roku życia, a gdy uczy się dalej – do ukończenia 26 lat,
  • dziecko z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub traktowane na równi z nim – bez ograniczenia wieku,
  • małżonek,
  • wstępni, którzy pozostają we wspólnym gospodarstwie. 

Co to jest ulga na start?

W związku ze zgłaszaniem do ubezpieczenia i obowiązkiem opłacania składek warto wyjaśnić także instytucję ulgi na start. Jest to ulga, która pozwala przedsiębiorcom rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej na nie odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne. Ulga na start zwalnia bowiem od płacenia składek na:

  • ubezpieczenie społeczne,
  • Fundusz Pracy, 
  • Fundusz Solidarnościowy,

przez okres sześciu miesięcy od rozpoczęcia działalności gospodarczej. Należy jednak wprost podkreślić, że ulga nie dotyczy zwolnienia z ubezpieczenia zdrowotnego

Druk ZUS ZAA a wirtualne biuro

Zgodnie z przepisami płatnik składek zobowiązany jest do zawarcia w zgłoszeniu adresu siedziby i adresu do korespondencji. Co w sytuacji, gdy jest to adres wirtualny, a płatnik powierzył obsługę korespondencji swojej firmy wirtualnemu biuru? Z punktu widzenia ZUS nie ma to żadnego znaczenia. W druku ZUS ZAA podaje on bowiem adres biura wirtualnego i to pod ten adres ZUS kierować będzie korespondencję dotyczącą płatnika. Warto pamiętać, że skorzystanie z wirtualnego biura i adresu jest o tyle korzystne, że gwarantują one odbiór twojej korespondencji i jej obsługę tj. skanowanie i przesyłanie treści. Dodatkowym atutem jest także możliwość skorzystania z innych usług wirtualnych biur, w tym prowadzenia księgowości online dla wszystkich form działalności gospodarczej. Z takich usług możesz skorzystać wybierając współpracę z naszym wirtualnym biurem w Warszawie, ul. Złota 75A.