Fundacja jest organizacją pozarządową, którą można ustanowić w celach społecznych lub gospodarczo użytecznych, zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej. Zasady jej założenia zostały szczegółowo określone w Ustawie o fundacjach, która reguluje też sposób działania. Jak zatem założyć fundację? Czy można wybrać wirtualne biuro jako siedzibę fundacji? Dowiedz się wszystkiego co niezbędne z naszego poradnika!
Co to jest fundacja i kto może ją założyć?
Zgodnie z Ustawą z dnia 6 kwietnia 1984 roku fundacja może być ustanowiona dla realizacji celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, które są zgodne z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej. W szczególności zalicza się do nich:
- ochronę zdrowia,
- rozwój gospodarki i nauki,
- oświatę i wychowanie,
- kulturę i sztukę,
- opiekę i pomoc społeczną,
- ochronę środowiska,
- opiekę nad zabytkami.
Co ważne, fundację może założyć zarówno osoba fizyczna, jak i prawna. Nie ma przy tym znaczenia obywatelstwo, miejsce zamieszkania lub jej siedziba. Zatem osoba fizyczna może posiadać obywatelstwo polskie lub nie, zamieszkiwać może w Polsce lub za granicą. Podobnie osoba prawna – może mieć siedzibę w Polsce lub poza jej granicami. Ważne jest jedynie, aby fundacja posiadała swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Założenie fundacji krok po kroku
Zastanawiasz się nad tym, jak założyć fundację? Wystarczy pomysł – pamiętaj, że cel musi być zgodny z ustawowymi wytycznymi. Wbrew pozorom założenie fundacji nie jest przedsięwzięciem wymagającym wielu osób i dużych nakładów finansowych. Jak zatem założyć fundację?
Krok 1: Ustalenie wysokości funduszu założycielskiego i ustanowienie aktu fundacyjnego
Fundator, czyli osoba zakładająca fundację składa oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji. Jest to tzw. akt fundacyjny (nazywany także aktem założycielski), który powinien mieć formę aktu notarialnego. W akcie fundacyjnym powinien zostać określony:
- cel fundacji,
- składniki majątkowe, które przeznaczone zostają na jego realizację, czyli tzw. fundusz założycielski.
Fundusz założycielski jest to zatem określony majątek, dzięki któremu twoja fundacja będzie mogła rozpocząć działalność i realizować przyjęte cele. Co ważne, ustawodawca nie określa w żaden sposób wysokości tego funduszu, ale jako fundator decydujesz o tym samodzielnie.
W skład funduszu założycielskiego nie muszą wchodzić wyłącznie pieniądze, ale mogą być to także papiery wartościowe lub oddane na własność fundacji rzeczy ruchome i nieruchomości. Pamiętaj, że jeżeli fundusz założycielski składa się z papierów wartościowych musisz wskazać jakie są to papiery, określić ich cechy i wierzytelność, która na nich przysługuje. W razie, gdy jego składnikiem są zaś nieruchomości, należy wskazać numer księgi wieczystej.
Krok 2: Opracowanie statutu
Statut fundacji określany jest przez fundatora. Musisz określić w nim kilka istotnych dla działania fundacji kwestii tj.:
- nazwę – należy zawrzeć w statucie pełną nazwę fundacji, a jeśli zamierzasz prowadzić działalność gospodarczą musisz w nazwie zaznaczyć, że jest to „fundacja”;
- siedzibę – wystarczy, że wskażesz jedynie nazwę miejscowości, w której mieści się siedziba. Nie ma potrzeby określania adresu fundacji – jeśli bowiem z czasem go zmienisz, będziesz musiał dokonać zmiany w KRS. Jeśli mimo to zdecydujesz się na wskazanie adresu fundacji, pamiętaj, że może być to także adres wirtualnego biura np. w Warszawie;
- majątek – wskazujesz zatem wysokość funduszu założycielskiego;
- cele – to informacja o tym, po co fundacja została utworzona;
- formę i zakres działalności – określ, w jaki sposób zamierzasz realizować statutowe cele, wskazując konkretne działania lub choćby ogólne założenia;
- skład i organizację zarządu – zarząd fundacji, czyli jej organ wykonawczy kieruje działalnością i reprezentuje ją na zewnątrz
- sposób powoływania, obowiązki i uprawnienia oraz członków zarządu – członkiem zarządu może być także fundator;
- inne postanowienia – w szczególności mogą one dotyczyć prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i ewentualnych warunków połączenia z inną fundacją, zmiany celu bądź jej statutu, określać inne niż zarząd organy fundacji.
Warto zaznaczyć, że fundator może odstąpić od osobistego ustanowienia statutu i upoważnić do tego inną osobę fizyczną lub prawną. W akcie założycielskim fundator może zastrzec zatem, że statut fundacji zostanie sporządzony i uchwalony np. przez zarząd.
Krok 3: Rejestracja fundacji w KRS
Fundacja podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, dopiero z chwilą wpisu do niego uzyskuje także osobowość prawną. Jak zarejestrować fundację? Szczegóły zależą od tego, czy fundacja będzie prowadzić jednocześnie działalność gospodarczą, czy też nie.
Jeśli fundacja nie będzie prowadziła działalności gospodarczej, wówczas wniosek o wpis do KRS możesz złożyć:
- w wersji papierowej,
- elektronicznie za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych, gdzie po zalogowaniu znajdziesz niezbędne e-formularze.
Jakie druki musisz wypełnić, aby zarejestrować fundację? Do zgłoszenia fundacji, w tym jej siedziby, służy druk KRS-W20, zaś do zgłoszenia osób, które są członkami zarządu – KRS-WK.
Jeżeli jednak powołana fundacja będzie prowadziła działalność gospodarczą, wówczas wniosek o wpis do KRS składasz za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych. Poza informacjami, które wymagane są w drukach KRS-W20 i KRS-WK zobowiązany jesteś wskazać:
- przedmiot działalności gospodarczej zgodnie z PKD,
- dzień i miesiąc pierwszego roku obrotowego.
Do wniosku o rejestrację w KRS należy załączyć także określone dokumenty, w tym m.in. akt fundacyjny, statut fundacji oraz dowód dokonania opłaty za wniosek o wpis do rejestru.
Fundacja a działalność gospodarcza
Zastanawiasz się, czy fundacja może prowadzić działalność gospodarczą? Ustawodawca dopuszcza taką możliwość, wskazując, że fundacja może prowadzić działalność gospodarczą jednak wyłącznie w rozmiarach, które służą realizacji jej celów. W takim wypadku wartość środków majątkowych przeznaczonych na działalność nie może być mniejsza niż tysiąc złotych.
Musisz jednak pamiętać, że działalność gospodarcza fundacji może mieć wyłącznie charakter uboczny i nie może dominować nad działalnością statutową.
Koszty założenia fundacji
Założenie fundacji wiąże się z określonymi kosztami. Wbrew pozorom nie są one jednak bardzo wysokie. Obejmują one przede wszystkim koszty notariusza, które musisz pokryć w związku ze sporządzeniem przez niego aktu notarialnego jako aktu założycielskiego. Wysokość tej opłaty uzależniona jest od wysokości funduszu założycielskiego, a w sposób szczegółowy określona została w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej z dnia 28 czerwca 2004 roku.
Musisz także ponieść koszty związane z wpisem do KRS. Jeżeli fundacja nie będzie prowadziła działalności gospodarczej opłata za wniosek o wpis wynosi 250 zł. Jeżeli jednak będzie ona prowadzić działalność musisz liczyć się z kosztami w wysokości 600 zł tj. 500 zł za wpis i 100 zł z tytułu ogłoszenia wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Fundacja a wirtualne biuro
Do założenia fundacji konieczna będzie też jej siedziba. Nie zawsze jednak wynajem lokalu jest najlepszy wyborem, ponieważ wiąże się on z dużymi kosztami utrzymania biura. Planujesz założenie fundacji, a może sporządziłeś już statut, ale potrzebujesz jeszcze adresu, pod którym możesz przyjmować korespondencję lub organizować spotkania zarządu? Zapoznaj się z ofertą wirtualnego biura w Warszawie Złota 75A i wspólnie z naszymi doradcami wybierz optymalną ofertę dla twoich potrzeb.
Zobacz również: Wirtualne biuro – dla kogo się opłaca?