Sklepy i aukcje internetowe na dobre zagościły w naszej gospodarce, stając się nieodłącznym sposobem na zakupy dla wielu Polaków. Na czym polega e-commerce? Jakie są jego rodzaje? Czy handel elektroniczny wiąże się tylko z korzyściami, czy może niesie ze sobą jakieś zagrożenia? Sprawdź, co powinieneś wiedzieć o e-commerce.
Co to jest e-commerce?
E-commerce, nazywany także e-handlem lub handlem elektronicznym, to nic innego jak rodzaj handlu, który prowadzony jest w Internecie lub w innego rodzaju sieciach komputerowych. W ramach e-handlu towary i usługi zamawiane są poza placówką danej firmy w sieci, przy czym płatność i ich odbiór mogą być dokonywane zarówno w sieci, jak i poza nią. W praktyce zatem, e-commerce to dobrze znany handel internetowy, który w ostatnich latach staje coraz bardziej popularny. A jaka jest jego historia?
W swoim założeniu handel elektroniczny miał ułatwiać i usprawniać transakcje handlowe. Za twórcę zakupów w sieci uznaje się Michaela Aldricha, który w 1979 roku podłączył do sieci zmodyfikowany odbiornik telewizyjny i w ten sposób umożliwił wybieranie za pomocą menu produktów ze sklepu. Już rok później handel ten był stosowany przez kilka motoryzacyjnych koncernów, a od początku XXI niemal wszystkie przedsiębiorstwa oferują swoim klientom usługi i towary także w Internecie.
Najważniejsze zasady handlu elektronicznego
E-commerce może być prowadzony pomiędzy różnymi podmiotami, stąd można go podzielić na:
- e-commerce B2B, czyli handel elektroniczny prowadzony pomiędzy przedsiębiorstwami, który dotyczy nie tylko wymiany towarów i usług, ale obejmuje także poszukiwanie partnerów czy budowanie sieci dostawców i odbiorców; do prowadzenia handlu B2B wydzielony został specjalny fragment publicznej sieci Internetu tj. Internet Gospodarczy;
- e-commerce B2C, czyli handel elektroniczny pomiędzy przedsiębiorstwem a konsumentem, który obejmuje wszelkie formy sprzedaży pojedynczych towarów, czyli sklepy internetowe, aukcje internetowe itp.;
- e-commerce C2C, czyli handel elektroniczny pomiędzy konsumentami, a z punktu widzenia prawa – pomiędzy osobami prywatnymi, gdzie jedna z nich jest sprzedawcą, druga zaś kupującym; obejmuje on działalność portali aukcyjnych, platform ogłoszeniowych;
- e-commerce C2B, czyli handel elektroniczny pomiędzy konsumentem, który jest sprzedającym a przedsiębiorstwem.
E-comerce dzieli się także niekiedy w oparciu o kryterium przedmiotu handlu. Wyróżnia się zatem:
- e-commerce dobrami fizycznymi, czyli towarami, które można z łatwością nabyć też w sklepach stacjonarnych np. ubrania, książki, kosmetyki;
- e-commerce dobrami cyfrowymi, czyli produktami funkcjonującymi wyłącznie w postaci elektronicznej np. e-bookami, programami komputerowymi;
- e-commerce usługami.
Niekiedy wskazuje się także na róże formy handlu elektronicznego tj.:
- e-commerce bezpośredni, czyli taki, który w całości odbywa się w sieci;
- e-commerce pośredni, który w części odbywa się w sieci tj. zamówienie, płatność, a w pozostałej części w formie tradycyjnej tj. odbiór;
- e-commerce hybrydowy, który czasowo wykorzystuje róże formy handlu elektronicznego.
Wady i zalety e-commerce – rozważ zanim zaczniesz prowadzić biznes w sieci
E-commerce w ostatnich latach stał się powszechnym sposobem nabywania towarów i usług. Nic w tym dziwnego, pociąga on bowiem za sobą szereg korzyści – zarówno dla sprzedającego, jak i kupującego. Do najczęściej wymienianych zalet e-handlu zalicza się:
- oszczędność kosztów związanych z funkcjonowaniem biur, magazynów, zatrudnienia pracowników;
- dostęp do szerokiego grona klientów ze względu na brak ograniczeń związanych z lokalizacją;
- łatwiejsza i tańsza, choć równie skuteczna reklama;
- łatwość wejścia na rynek, ze względu na niższe koszty związane z rozpoczęciem działalności, ale i samego prowadzenia działalności na początku;
- możliwość znacznie szerszej oferty – skoro nie ogranicza cię przestrzeń magazynowa, oferować możesz niemal nieskończoną ilość produktów,
- elastyczność;
- możliwość zindywidualizowania kontaktu z klientami.
Należy jednak pamiętać, że tego rodzaju handel może pociągać za sobą także pewne ryzyko lub trudności. Są to m.in.:
- duża konkurencja – łatwość rozpoczęcia sprzedaży przez Internet powoduje, że sprzedawać może w niej niemal każdy, co wiąże się z ryzykiem mniejszych zysków;
- trudności w płynności finansowej;
- skomplikowane wymagania prawne np. regulaminy sklepów lub akcji promocyjnych;
- koszt dostawy towarów, który niekiedy może być niewspółmierny z ich wartością;
- konieczność aktualizacji strony internetowej i ponoszenie kosztów jej założenia oraz utrzymywania;
- ryzyko oszustw, które powstaje zarówno po stronie sprzedającego, jak i kupującego;
- zaufanie – z punktu widzenia klienta jest ono znacznie mniejsze, a z punktu widzenia sprzedającego znacznie trudniejsze do zbudowania;
- brak kontaktu z produktem, co może utrudniać ocenę jego rzeczywistego stanu przez klienta, a dla sprzedającego skutkować większą liczbą zwrotów lub reklamacji.
Czy zatem warto prowadzić handel w sieci? Warto przede wszystkim podjąć aktywność zawodową, rozważając wszelkie plusy i minusy e-commerce.