Czy działalność nierejestrowana podlega kontroli?

Poradnik przedsiębiorcy Biznes Hub

Działalność nierejestrowana kojarzona jest przede wszystkim z przywilejami – brak obowiązku zarejestrowania w CEIDG, odprowadzania składek ZUS, prowadzenia pełnej i skomplikowanej księgowości. Jej prowadzenie wiąże się jednak także z pewnymi obowiązkami, których spełnianie może zostać poddane kontroli przez uprawnione organy. Jak może być zatem kontrolowana działalność nierejestrowa? 

Działalność nierejestrowana – obowiązki prowadzącego 

Działalność nierejestrowana to drobna działalność podejmowana w celach zarobkowych, która nie wymaga jednak rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Nic w tym dziwnego, że chętnie podejmowana jest ona przez wiele osób m.in. takie, które chcą w takiej formie wspomóc domowy budżet i podejmują pracę na umowę o pracę lub traktujących nierejestrową działalność jako formę sprawdzenia biznesu przez zarejestrowaniem. 

Prowadzenie działalności nierejestrowanej możliwe jest przy spełnieniu kilku warunków, a najważniejszym z nich jest limit finansowy osiąganych miesięcznych przychodów. Ponieważ są one stosunkowo niskie – od 1 lipca 2023 roku limit wynosi 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia – osoba prowadząca działalność może korzystać z wielu przywilejów. Mimo że działalność nierejestrowana kojarzona jest jednak przede wszystkim z nimi, warto pamiętać, że prowadząc ją musisz wypełniać także określone prawem obowiązki. Należą do nich przede wszystkim:

  • prowadzenie uproszczonej ewidencji działalności gospodarczej, 
  • rozliczenie przychodów z działalności w rocznym zeznaniu PIT, 
  • przestrzeganie praw konsumenta
  • wystawianie faktur i rachunków na żądanie kupującego.

Czy działalność rejestrowana może zostać poddana kontroli?

Skoro ustawodawca nakłada na ciebie obowiązki, ma prawo do kontrolowania czy należycie je wypełniasz. Pamiętaj zatem, że prowadzona przez ciebie działalność nierejestrowa możesz zostać skontrolowana. W jaki sposób? Podstawową kontrolą działalności nierejestrowej jest kontrola dokonywana przez urząd skarbowy. Nieprowadzenie pełnej księgowości czy zwolnienie z VATu nie oznacza bowiem, że nie podlegasz przepisom ustawy o VAT i Ordynacji Podatkowej. Jeżeli nie jesteś płatnikiem VAT, urząd skontroluje zatem czy zwolnienie jest uzasadnione. Dokona tego analizując prowadzoną przez ciebie ewidencję sprzedaży – to dlatego rzetelna dokumentacja sprzedaży usług lub towarów jest tak istotna. Kontrolowana może być także sama ewidencja, na podstawie której można określić, czy rzeczywiście masz prawo do prowadzenia działalności nierejestrowanej. 

Urząd skarbowy najczęściej dokonuje kontroli zapowiedzianej. Zgodnie z art. 282b Ordynacji podatkowej organy kontroli skarbowej zawiadamiają o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a wszczynają ją nie wcześniej niż po upływie siedmiu dni i nie później niż przed upływem 30 dni od zawiadomienia. Pamiętaj, że możesz jednak wyrazić zgodę na rozpoczęcie kontroli przed upływem tych siedmiu dni oraz o tym, że w określonych wypadkach urząd może wszcząć kontrolę podatkową bez zawiadamiania. Okoliczności te zostały wymienione enumeratywnie w art. 282c Ordynacji podatkowej. 

Pozostałe kontrole działalności nierejestrowanej

Skoro obowiązki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej dotyczą nie tylko rozliczania przychodów czy uproszczonego dokumentowania sprzedaży, pamiętaj, że możesz zostać kontrolowany także przez inne organy. Może przeprowadzić ją także:

  • Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który zweryfikuje czy przestrzegasz praw konsumentów,
  • Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, który sprawdzi poprawność ochrony danych osobowych (RODO). 

Jeżeli zajmujesz się zaś działalnością, która obejmuje produkcję żywności możesz spodziewać się zaś kontroli ze strony Sanepidu.

Działalność a wirtualne biuro

Czy jesteś właścicielem firmy i szukasz dla niej prestiżowej siedziby w prestiżowej lokalizacji? Jeśli tak, mamy dla Ciebie idealne rozwiązanie! Nasza firma oferuje wirtualne biuro w centrum Warszawy, bez konieczności wynajmowania kosztownej fizycznej przestrzeni.
Wraz z usługami wirtualnego biura, zapewniamy także kompleksowe wsparcie w zakresie księgowości online. Odkryj nowy wymiar prowadzenia działalności i zyskaj prestiżową siedzibę oraz profesjonalną obsługę!